Nieuw op 1 januari 2024

Verlaagde btw voor sloop- en heropbouw permanent in heel het land

Vanaf 1 januari 2024 geldt in heel het land een permanent verlaagd btw-tarief van 6 procent bij de sloop en heropbouw van een woning. Voor zo'n aankoop via bouwpromotoren is er een overgangsregeling in 2024, maar nadien geldt hier het normale tarief van 21 procent.

De btw-verlaging was met de coronacrisis als relancemaatregel reeds tijdelijk uitgebreid van de 32 centrumsteden naar heel België. De federale regering heeft de maatregel met de begrotingsopmaak in het najaar van 2023 nu verankerd.

"Er geldt geen specifieke maatregel meer voor de 32 centrumsteden. De algemene regel is dat het verlaagd btw-tarief voor de afbraak van een gebouw en heropbouw van woningen vanaf 1 januari 2024 overal in ons land op dezelfde manier zal gelden voor particulieren en rechtspersonen", aldus het kabinet van minister van Financiën Vincent Van Peteghem.

Daarbij zijn wel "sociale voorwaarden": in aanmerking komen particulieren die zelf hun enige en eigen woning laten bouwen, met een maximale bewoonbare oppervlakte van 200 vierkante meter. Ook komen particulieren en rechtspersonen in aanmerking die woningen laten bouwen om daarna langdurig te verhuren in het kader van sociaal huisvestingsbeleid.

Tot en met 31 december 2024 zijn er dus overgangsmaatregelen. In heel het land kan iedereen die een heropgebouwde woning koopt of nog aankoopt bij een bouwpromotor, met dezelfde sociale voorwaarden, nog 6 procent btw genieten. Daarbij geldt een voorwaarde: de omgevingsvergunning voor de heropbouw is ingediend vóór 1 juli 2023 en dit voor alle werkzaamheden gefactureerd of betaald tot eind 2024. Na 2024 is er tot onvrede van de sector geen 6 procent btw meer bij de bouwpromotor.

Voorts is er nog een overgangsmaatregel in de 32 centrumsteden voor particulieren en rechtspersonen die niet voldoen aan de sociale voorwaarden, maar op basis van de regeling in de 32 centrumsteden wel konden genieten van het verlaagde btw-tarief.  Hier geldt de voorwaarde dat de omgevingsvergunning voor de heropbouw van de woning is ingediend vóór 1 januari 2024 en dit voor alle werkzaamheden gefactureerd of betaald tot eind 2024. Deze bijkomende overgangsmaatregel heeft geen betrekking op aankopen bij bouwpromotoren, want die kwamen niet in aanmerking onder de regeling in de 32 centrumsteden. De maatregel heeft wel betrekking op tweede verblijven of op projecten van ontwikkelaars en investeerders die panden aankochten om ze nadien te verhuren op de reguliere huurmarkt.

EPC wordt verplicht voor gemeenschappelijke delen van elk appartementsgebouw

Elk appartementsgebouw in Vlaanderen moet vanaf 1 januari 2024 over een energieprestatiecertificaat (EPC) voor de gemeenschappelijke delen, zoals de traphal of het dak, beschikken. Voorheen gold de verplichting enkel voor grotere gebouwen, maar vanaf volgend jaar moeten ook appartementen met minder dan vier wooneenheden het certificaat hebben.

Als appartementen niet tijdig een geldig EPC voor de gemeenschappelijke delen hebben, legt het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap (VEKA) de eigenaar of de vereniging van mede-eigenaars (VME) een administratieve geldboete op tussen 500 en 5.000 euro, afhankelijk van het aantal wooneenheden binnen het gebouw. De boete geeft evenwel geen vrijstelling. Het certificaat moet dan alsnog worden opgemaakt.

Het EPC van de gemeenschappelijke delen (GD) in een appartementsgebouw geeft informatie over de energiezuinigheid van die delen van het gebouw. Dat gaat dan bijvoorbeeld over het dak en de buitenmuren, maar ook de gemeenschappelijke verwarmingsinstallatie. De vaststellingen uit het EPC GD worden gebruikt voor het opmaken van het EPC van de individuele appartementen. Het bepaalt zowel de kwaliteit van het individuele EPC, als het energielabel (van A tot F) van het hele appartement.

Geen verlaagde btw meer voor zonnepanelen en zonneboilers

Vanaf 2024 is er geen verlaagd btw-tarief voor zonnepanelen en zonneboilers meer voor woningen jonger dan tien jaar. De tijdelijke btw-verlaging is wel tot eind 2024 verlengd voor warmtepompen. Op Vlaams niveau valt in 2024 de premie voor zonnepanelen weg.

Sinds april 2022 was er een btw-tarief van 6 procent bij de aankoop en installatie van zonnepanelen, warmtepompen en zonneboilers, ook bij nieuwe en jonge woningen. Het ging om een maatregel van de federale regering om de energieafhankelijkheid van fossiele brandstoffen af te bouwen en de transitie richting duurzame energie te versnellen. Het verlaagde btw-tarief bestond reeds voor woningen ouder dan tien jaar.

Zoals voorzien, loopt de btw-verlaging tot en met 31 december 2023. Voor de warmtepompen kwam bij de federale begrotingsopmaak in het najaar van 2023 wel nog een verlenging van het gunsttarief tot 31 december 2024 uit de bus, meldt het kabinet van minister van Financiën Vincent Van Peteghem. De Kamer stemde net voor het kerstreces in met dat jaar extra 6 procent btw bij de installatie van een warmtepomp in een jonge privéwoning.

Voorts stopt in 2024 de premie voor wie zonnepanelen installeert in Vlaanderen. Dat kadert volgens Vlaams minister van Energie Zuhal Demir in de afbouw van oversubsidiëring van hernieuwbare energie. In 2023 werd de premie al gehalveerd tot maximaal 750 euro. Oorspronkelijk was de premie voorzien tot 2025. Ook de "call groene stroom" van het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap (VEKA) voor zonnepanelen op daken van bedrijven stopt in 2024.

Bron: Belga